Τι είναι η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση;
Η Ειδική Αγωγή είναι η επιστήμη που αφορά στην πολύπλευρη στήριξη ενός παιδιού κατά την ανάπτυξη του και στην ένταξη του στο οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, η Ειδική Αγωγή είναι μια μορφή εκπαίδευσης που έχει σχεδιαστεί για να ανταποκρίνεται στις μοναδικές ανάγκες των μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (ΕΑΕ). Αυτοί οι μαθητές μπορεί να έχουν ένα ευρύ φάσμα προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων σωματικών, γνωστικών, αισθητηριακών, συναισθηματικών ή συμπεριφορικών δυσκολιών, που τους καθιστούν δύσκολο να μάθουν σε ένα τυπικό εκπαιδευτικό περιβάλλον.
Ο σκοπός της Ειδικής Αγωγής είναι να διασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες ανάγκες τους, έχουν ίσες ευκαιρίες για εκπαίδευση και ανάπτυξη. Η Ειδική Αγωγή παρέχει εξατομικευμένες υπηρεσίες, σχεδιασμένες παρεμβάσεις και υποστήριξη σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (ΕΕΑ), με σκοπό να τους βοηθήσει να επιτύχουν τους στόχους τους και να συμμετέχουν πλήρως στην εκπαίδευση και την κοινωνία.
Ποιοι είναι ο στόχοι της Ειδικής Εκπαίδευσης;
Οι βασικοί στόχοι της Ειδικής Αγωγής είναι οι εξής:
- Να υποστηρίξει την ακαδημαϊκή και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες. Αυτό περιλαμβάνει τη βελτίωση των γνωστικών και γλωσσικών δεξιοτήτων, των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων, των δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης και των δεξιοτήτων αυτονομίας.
- Να προωθήσει την ένταξη των παιδιών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα.
- Να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για τις ανάγκες των παιδιών με ΕΕΑ. Αυτό σημαίνει να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να κατανοήσουν ότι τα παιδιά με ΕΕΑ μπορούν να πετύχουν πολλά, με την κατάλληλη υποστήριξη.
Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης;
- Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Παρέμβασης σχεδιασμένο από τον Ειδικό Παιδαγωγό.
- Συνεργασία με τον μαθητή, τους γονείς ή κηδεμόνες, τους δασκάλους και άλλους σχετικούς επαγγελματίες.
- Εξειδικευμένη διδασκαλία: Δάσκαλοι ειδικής αγωγής και σχετικοί πάροχοι υπηρεσιών (π.χ. λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές κτλ) παρέχουν οδηγίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες κάθε μαθητή.
- Η Ένταξη: Η συμπερίληψη αναφέρεται στην πρακτική της ένταξης των μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες στις τάξεις της κανονικής εκπαίδευσης στον μέγιστο δυνατό βαθμό, παρέχοντας παράλληλα την κατάλληλη υποστήριξη.
- Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Οι δάσκαλοι χρησιμοποιούν μια ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας και υλικού για να αντιμετωπίσουν τις διαφορετικές μαθησιακές ανάγκες των μαθητών τους.
- Υποστηρικτική Τεχνολογία: Η ειδική εκπαίδευση μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση εξειδικευμένων εργαλείων και τεχνολογιών για να βοηθήσουν τους μαθητές στη μάθησή τους.
Από ποιους επαγγελματίες παρέχεται η Ειδική Αγωγή;
Η πολυπλοκότητα της Ειδικής Αγωγής και η πολυεπίπεδη προσπάθεια στήριξης του παιδιού στην ανάπτυξη του, απαιτεί την συνεργασία από ενός ευρέος φάσματος επαγγελματιών, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτικών, ειδικών παιδαγωγών, ψυχολόγων, λογοθεραπευτών, εργοθεραπευτών και νοσηλευτών.
Πού παρέχει τις υπηρεσίες του ο Ειδικός Παιδαγωγός;
Οι υπηρεσίες της Ειδικής Αγωγής μπορεί να παρέχονται σε διάφορα περιβάλλοντα, όπως σε σχολεία (Ειδικά Σχολεία, Τμήματα Ένταξης, Παράλληλη Στήριξη), σε Ιδιωτικά Κέντρα ή κατ’ οίκον.
Ποια είναι τα βήματα που ακολουθεί ένας Ειδικός Παιδαγωγός;
Τα βήματα που ακολουθεί ο Ειδικός Παιδαγωγός είναι τα εξής:
- Συζητά με τους γονείς λαμβάνοντας ένα μικρό ιστορικό που αφορά το παιδί.
- Πραγματοποιεί μία διεξοδική αξιολόγηση του παιδιού με σταθμισμένα και μη εργαλεία ώστε να θέσει τους στόχους του προγράμματος.
- Σχεδιάζει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης για το παιδί, με βάση τις ανάγκες του, βάζοντας τους πρώτους στόχους.
- Παρακολουθεί την πορεία του παιδιού και ανάλογα με την εξέλιξη του οι στόχοι αλλάζουν και η «δυσκολία» του προγράμματος διαβαθμίζεται.
- Παράλληλα διατηρεί συνεργασία με τους φορείς που εμπλέκεται το παιδί (οικογένεια, σχολείο κλπ.)
Ο ρόλος του Ειδικού παιδαγωγού είναι πολύ σημαντικό, καθώς δεν είναι απλώς ένας μεταφορέας γνώσεων, αλλά ένας μέντορας που βοηθά τα παιδιά, δείχνοντας σε αυτά τρόπους και μεθόδους να αναπτυχθούν και να γίνουν αυτόνομα άτομα.
Προκοπούλου Αθηνά
Φιλόλογος- Ειδική Παιδαγωγός