Οι μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν μια μεγάλη οικογενειακή και σχολική πρόκληση καθώς είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει την εκπαιδευτική πορεία των μαθητών και μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και συναισθηματική τους υγεία. Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια μεγάλη ομάδα διαταραχών που επηρεάζουν την ικανότητα ενός ατόμου να μάθει, να κατανοήσει και να επεξεργαστεί πληροφορίες. Μπορεί να εκδηλωθούν με διάφορους τρόπους, όπως δυσκολία στην ανάγνωση, στη γραφή, στα μαθηματικά ή στη λογική σκέψη.
Ποιες είναι οι κυριότερες ενδείξεις των Μαθησιακών Δυσκολιών;
Τα παιδιά που έχουν Μαθησιακές Δυσκολίες παρουσιάζουν σημάδια συνεχόμενων δυσκολιών στους εξής τομείς:
- Ανάγνωση
- Γραφή
- Μαθηματικά
Οι δυσκολίες αυτές είναι εμμένουσες κατά τη διάρκεια των σχολικών ετών και επηρεάζουν αισθητά την ακαδημαϊκή πορεία του παιδιού με αποτέλεσμα η απόδοση του να είναι χαμηλότερη από τον μέσο όρο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ηλικία του και το νοητικό του δυναμικό.
Επιπλέον, πολλά παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες αντιμετωπίζουν παράλληλα δυσκολίες σε τομείς όπως:
- Η αντίληψη
- Η κατανόηση
- Η μνήμη
- Η επεξεργασία πληροφοριών
- Η προσοχή
Οι δυσκολίες αυτές όταν συνυπάρχουν με τις Μαθησιακές Δυσκολίες δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο τη σχολική πρόοδο του παιδιού.
Τέλος, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως με την πάροδο του χρόνου τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες μπορεί να βιώσουν ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες, οι οποίες περιλαμβάνουν αισθήματα άγχους και θλίψης, χαμηλή αυτοπεποίθηση, επιθετική συμπεριφορά ή απομόνωση από κοινωνικές δραστηριότητες.
Τι είναι η αξιολόγηση των Μαθησιακών Δυσκολιών;
Η Αξιολόγηση των μαθησιακών δυσκολιών αποτελεί μία οργανωμένη διαδικασία στόχος της οποίας είναι η συλλογή πληροφοριών που θα βοηθήσουν την κατανόηση των δυσκολιών του παιδιού. Στην Μαθησιακή Αξιολόγηση λαμβάνονται υπόψη η επίδοση του παιδιού σε σύγκριση με αυτή των συνομηλίκων του και η διαπιστωμένη αδυναμία του να ανταποκριθεί στις σχολικές απαιτήσεις. Οι ειδικοί που αναλαμβάνουν την Μαθησιακή Αξιολόγηση χρησιμοποιούν ειδικά ψυχομετρικά εργαλεία σταθμισμένα στα ελληνικά δεδομένα καθώς και έγκυρα άτυπα εργαλεία αξιολόγησης.
Η ποικιλομορφία των μαθησιακών δυσκολιών οδηγεί στο να εκδηλώνονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε παιδί διαμορφώνοντας ένα πολυσύνθετο τοπίο στο οποίο παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες. Έτσι η εκτίμηση των Μαθησιακών Δυσκολιών πραγματοποιείται έπειτα από μια σφαιρική αξιολόγηση του παιδιού, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες πτυχές, όπως το αναπτυξιακό ιστορικό του παιδιού, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και της λειτουργικότητας του, τη συμπεριφορά του, το νοητικό του επίπεδο, την αξιολόγηση της αυτοαντίληψης του σε σχέση με τον τομέα μάθησης.
Από ποιον πραγματοποιείται η Μαθησιακή Αξιολόγηση;
Υπάρχουν δημόσιοι φορείς που πραγματοποιούν την αξιολόγηση και διάγνωση των Μαθησιακών Δυσκολιών, όμως δυστυχώς, δεν αναλαμβάνουν την παρέμβαση και αντιμετώπιση τους καθώς και την συμβουλευτική καθοδήγηση των γονέων. Αφετέρου υπάρχουν οι ιδιωτικοί φορείς οι οποίοι κάνουν την αξιολόγηση και σχεδιάζουν το κατάλληλο πρόγραμμα παρέμβασης και αντιμετώπισης του παιδιού.
Η αξιολόγηση αποτελεί απαραίτητη διαδικασία, καθώς εξοπλίζει τους ειδικούς με καίρια και αξιόπιστα δεδομένα. Χάρη σε αυτά, μπορούν να θέσουν ρεαλιστικούς και έγκαιρους στόχους, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις απαραίτητες παραμέτρους. Συνεπώς, η ομαδική εργασία μίας διεπιστημονικής ομάδας κατά την υλοποίηση της αξιολόγησης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Αυτό συμβαίνει, διότι μόνο έτσι δύναται να επιτευχθεί η σφαιρική και ολοκληρωμένη καταγραφή όλων των απαραίτητων δεδομένων.
Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη εκτίμηση των μαθησιακών δυσκολιών;
Η έγκαιρη αναγνώριση και πρόβλεψη μαθησιακών δυσκολιών διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εξέλιξη του ατόμου που τις βιώνει. Σε περιπτώσεις παιδιών που, κατά τα προσχολικά χρόνια, εντάσσονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου, οι ειδικοί προειδοποιούν τους γονείς για την πιθανότητα εμφάνισης μαθησιακών δυσκολιών στην μετέπειτα σχολική ζωή. Η παρακολούθηση των παιδιών, που έχουν λάβει παραπεμπτικό στην προσχολική ηλικία για προϋπάρχουσες αναπτυξιακές δυσκολίες, είναι σχετικά εύκολη κατά την είσοδό τους στο δημοτικό. Ωστόσο, προκύπτουν ερωτηματικά για τα παιδιά που εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες με μη αναγνωρισμένα ή ατελώς αξιολογημένα συμπτώματα. Η ύπαρξη σημείων από πολύ νεαρή ηλικία επιβάλλει τον έλεγχο των απαραίτητων δεξιοτήτων για την ομαλή μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.
Συνεπώς, η πρώιμη διάγνωση των μαθησιακών δυσκολιών είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς, δίνει τη δυνατότητα στον Ειδικό Παιδαγωγό να προγραμματίσει άμεσα το κατάλληλο πρόγραμμα παρέμβασης σχεδιασμένο πάνω στα γνωστικά ελλείμματα που έχει τα παιδί. Επίσης, η παρέμβαση γίνεται πιο αποτελεσματική και απαιτεί λιγότερο χρόνο ως προς την ολοκλήρωση της καθώς τα γνωστικά ελλείμματα του παιδιού δεν έχουν προλάβει να γίνουν σοβαρά μαθησιακά κενά ή δυσκολίες. Τέλος, με την έγκαιρη συστηματική υποστήριξη των ειδικών και των γονιών προλαμβάνεται η συσσώρευση αρνητικών συναισθημάτων στον ψυχισμό του παιδιού λόγω των σχολικών επιδόσεων του.
