Η σύνδεση ανάμεσα στη ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) και τις διαταραχές λόγου και ομιλίας αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία, καθώς αυτές οι διαταραχές συχνά συνυπάρχουν. Η έγκαιρη και συστηματική παρέμβαση διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων.
ΔΕΠΥ και διαταραχές λόγου & ομιλίας
Η ΔΕΠΥ και οι διαταραχές λόγου και ομιλίας είναι συχνά αλληλένδετες. Παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύονται σε θέματα όπως:
- Προσοχή
- Συγκέντρωση
- Έλεγχο παρορμήσεων
Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη ομιλίας, ενώ, ταυτόχρονα, οι διαταραχές στο λόγο ή την ομιλία μπορεί να προκαλέσουν απογοήτευση, επιδεινώνοντας τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ. Η κατανόηση αυτής της σχέσης είναι κρίσιμη για την παροχή κατάλληλης και ολοκληρωμένης υποστήριξης στα παιδιά.
Πως η ΔΕΠΥ επηρεάζει την ανάπτυξη της ομιλίας;
Έρευνες δείχνουν ότι έως και το 50% των παιδιών με ΔΕΠΥ μπορεί να παρουσιάζουν καθυστερήσεις στην ανάπτυξη ομιλίας. Η ΔΕΠΥ επηρεάζει την ανάπτυξη της ομιλίας σε διάφορους βασικούς τομείς που είναι απαραίτητοι για την αποτελεσματική επικοινωνία. Οι παρακάτω παράγοντες εξηγούν πώς η ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολέψει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων λόγου και ομιλίας .
1. Ελλείμματα στις Εκτελεστικές Λειτουργίες
Οι εκτελεστικές λειτουργίες περιλαμβάνουν δεξιότητες όπως ο προγραμματισμός, η οργάνωση και η διαχείριση των σκέψεων και των συμπεριφορών μας. Αυτές οι ικανότητες είναι θεμελιώδεις για την ανάπτυξη του λόγου. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύονται να οργανώσουν το λόγο τους, να αναστείλουν παρορμητικές απαντήσεις κλπ.
2. Δυσκολίες Προσοχής και Εστίασης
Η αδυναμία συγκέντρωσης και η διάσπαση προσοχής είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά της ΔΕΠΥ. Αυτά τα ζητήματα ίσως να «εμποδίζουν» τα παιδιά να δώσουν την απαραίτητη προσοχή που χρειάζονται για να κατακτήσουν τη γλώσσα.
3. Υπερκινητικότητα και Παρορμητικότητα
Η υπερβολική κινητικότητα και η τάση για παρορμητικές αντιδράσεις μπορεί να επηρεάσουν την επικοινωνία. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να διακόπτουν συχνά τους συνομιλητές, να μιλούν χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το κοινωνικό πλαίσιο που βρίσκονται και να προσαρμόζουν την ομιλίας τους καθιστώντας δύσκολη την αποτελεσματική συμμετοχή σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
4. Δυσκολίες με την Τήρηση Οδηγιών
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά δυσκολεύονται να κατανοήσουν ή να ακολουθήσουν οδηγίες, κάτι που περιορίζει την ικανότητά τους να μαθαίνουν και να εξασκούν νέες δεξιότητες.
Αυτοί είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που καταδεικνύουν τη σύνθετη σχέση μεταξύ της ΔΕΠΥ και της ανάπτυξης ομιλίας, τονίζοντας την ανάγκη για στοχευμένη παρέμβαση και υποστήριξη έτσι ώστε να ξεπεράσουν τυχόν δυσκολίες.
Επιστημονικά Δεδομένα
Μελέτες έχουν αναδείξει την ευρεία επίδραση της ΔΕΠΥ στη γλωσσική ανάπτυξη. Έρευνες από οργανισμούς, όπως η American Speech-Language-Hearing Association(ASHA), υπογραμμίζουν ότι η ΔΕΠΥ επηρεάζει τόσο τη γλώσσα όσο και άλλες γνωστικές περιοχές, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη για εξειδικευμένες παρεμβάσεις. Οι δυσκολίες μπορεί να περιλαμβάνουν ελλείμματα σε δομικά στοιχεία της επικοινωνίας, όπως η σύνταξη, η φωνολογία και η γραμματική.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν θα έχουν όλα τα παιδιά με ΔΕΠΥ διαταραχές λόγου και ομιλίας και η σοβαρότητα μπορεί να ποικίλει σημαντικά. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ, από την άλλη πλευρά, έχουν προδιάθεση σε αυτά τα θέματα. Επιπλέον, ορισμένα παιδιά μπορεί να έχουν συνυπάρχουσες καταστάσεις, όπως συγκεκριμένες γλωσσικές διαταραχές, οι οποίες μπορούν να επιδεινώσουν αυτές τις δυσκολίες.
Πηγές